Soms spelen er dingen waar jij je zorgen over maakt. Wanneer je met je hoofd veel bij die zorgen bent dan zul je merken dat je jezelf ook slechter begint te voelen. Je bent minder opgewekt. Je gevoelens volgen namelijk je gedachten. Op je gevoelens reageren veel mensen weer automatisch met bepaald gedrag, gedrag wat je jezelf hebt eigen gemaakt om met die negatievere, zwaardere gevoelens te copen. Dit zijn dan bijvoorbeeld gedragingen als: snoepen, jezelf toestemming geven om Netflix te kijken en de afwas te laten staan en bijvoorbeeld even niet de telefoon opnemen als er iemand belt.
Herkenbaar?
Wat begon met slechts een ding waar je je zorgen over maakte, kan nu leiden tot nog veel meer niet helpende gedachten in je hoofd. Hier bovenop kunnen zich namelijk nog eens gedachten vormen als:
- Ik ben echt slecht bezig
- Ik heb mijzelf niet onder controle
- Nu ben ik ook nog eens gefaald in mijn voornemens
- Ik ging zo lekker de laatste weken en nu ben ik weer in een dip
- Ik haat het echt om mij zo te voelen
- Ik voel me echt niet goed
Als dat ook nog eens allemaal in je hoofd gaat spoken, bijvoorbeeld naar aanleiding van je copinggedrag dan creëer je een negatieve spiraal. Hierin kan je er steeds meer van overtuigd raken dat je in een dip zit en dat het leven echt even heel stom en zwaar is.
Waarom staan we onszelf eigenlijk toe om negatief te denken?
Je vertoont alleen maar bepaald gedrag als het je ook iets oplevert. Zelfs al lijkt het van niet. Als je er goed voor gaat zitten, dan zie je ook dat negatieve gedachten je iets op kunnen leveren.
De aard van de positieve dingen die voort kunnen komen uit je negatieve gemoed zijn:
- Dat je een excuus hebt voor jezelf om op korte termijn niet te (hoeven doen van jezelf) wat je uiteindelijk toch te doen hebt. Op korte termijn heb je Netflix, maar uiteindelijk moeten al je scriptietaakjes toch gebeuren.
- Dat je begrip, aandacht en medeleven van een of meerdere anderen krijgt voor het gegeven dat je het zo zwaar hebt.
Een stukje medeleven doet je tijdelijk even goed voelen, maar uiteindelijk gaat niemand je echt ‘redden’ en zul je alsnog de energie en kracht uit jezelf moeten halen om het tij te keren en jezelf weer op te bouwen zodat je in staat bent zelf je problemen op te lossen.
Dus als je ondanks de schijnbare korte termijn winst en comfort er uiteindelijk hoe dan ook op eigen kracht weer bovenop moet komen en alsnog moet doen wat je te doen hebt omdat dit dingen zijn die jij al met al toch werkelijk wil, dan is het dus zaak het tij te keren.
Hoe kom je uit een neerwaartse spiraal van negatieve gedachten?
Het maakt niet uit waar je bent in het ‘neerwaarts’ gaan met je gedachten. Wat je hoe dan ook wil is dat je momentum op gaat bouwen richting gedachten die een beter gevoel bij je oproepen.
Ik geef je een aantal gedachteopdrachten die je bewust afgaat. Ze zijn erop gericht dat jij je aandacht verlegd terwijl je ‘de waarheid die je ervaart’ niet hoeft te verloochenen. Daarmee bedoel ik, dat je niet hoeft te zeggen dat jij jezelf geweldig voelt als dat niet zo is. Je hoeft in principe niets te veranderen aan je negatieve gedachten. Je hoeft alleen dingen in je aandacht op te roepen die op dit moment OOK waar voor je zijn. De oefeningen.
1. Benoem waar je trots op bent van jezelf.
Ga bij jezelf na wat dingen zijn waar je trots op bent over jezelf. Dit mag echt alles zijn, klein en groot. Het hoeft niet over het NU te gaan, maar het mag ook gaan over waar je trots over bent uit het verleden. Wat voorbeelden:
- Ik ben er trots op dat ik complimentje gegeven heb aan persoon Y.
- Ik ben er trots op dat ik ondanks de verleiding toch geen chocola gekocht heb.
- Ik ben er trots op dat ik goed contact heb met persoon X.
- Ik ben er trots op dat ik mijzelf over het algemeen meer slaap geef dan dat ik in het verleden deed.
- Ik ben er trots op dat ik die schuld heb afgelost.
- Ik ben er trots op dat ik gedacht heb aan de verjaardag van persoon Y.
Je kan deze en de andere oefeningen in iedere omstandigheid uitvoeren, zelf vind ik het heel helpend om ze uit te voeren wanneer ik met gewone dagelijkse dingen bezig ben. Bijvoorbeeld dat ik per ding dat ik afwas een ding bedenk voordat ik het item in het afdruiprek zet. Of dat ik per item wat ik ophang aan de waslijn, ook een ding benoem. Of tijdens het sporten, dat ik per beweging iets noem.
2. Benoem waar je dankbaar voor bent
Je kunt om je heen kijken of het van binnenuit oproepen, maar wat is er allemaal op dit moment ook aanwezig in je leven waar je dankbaar voor bent? Een aantal voorbeelden:
- Ik ben dankbaar dat ik vrij ben te kiezen hoe laat ik op sta
- Ik ben dankbaar voor het warme water van de douche
- Ik ben dankbaar dat de sportschool weer open is
- Ik ben dankbaar voor de tijd die ik heb om aan mijzelf te besteden
- Ik ben dankbaar dat ik de hele avond nog tijd heb
- Ik ben dankbaar voor alle muziek die ik tot mijn beschikking heb
3. Benoem de gunstige vooruitzichten die je hebt in de toekomst
Hoe donker alles nu ook even lijkt, het zal je verbazen dat je toch nog aardig wat positieve verwachtingen hebt over de toekomst. Voorbeelden:
- Uiteindelijk ga ik op vakantie en dan ben ik lekker in de zon en voel ik het zand door mijn handen gaan
- Er komt een moment dat het mooi zomerweer is en dat ik dan lekker buiten in de zon kan zijn
- Op een gegeven moment is de hele huiskamer geschilderd
- Ik weet zeker dat er uiteindelijk weer een dagje sauna gaat plaatsvinden en dat ik dan helemaal ontspannen geniet ervan
- Ik kijk nu al uit naar het maken van een gezond ontbijt met het fruit wat er nog is
- Binnenkort ga in samen met persoon X die film kijken
Deze oefeningen kun je altijd doen wanneer je naar een negatieve gedachtespiraal neigt. Doe het, en je zult echt ervaren dat er iets in jezelf begint te shiften. Je begint je iets lichter te voelen en ‘opeens’ neig je naar een meer nuttige actie dan een vermijdende actie. Dat hoeft niet meteen zo groot te zijn dat je volle bak aan de slag gaat met je scriptie, maar wanneer je bijvoorbeeld de neiging krijgt om een doekje over je bureau te halen dan ben je al veel dichterbij waar je wil zijn, dan wanneer je gaat Netflixen.
Test het zeker zelf eens uit en ontdek wat het met je doet.
