Ondanks dat je een opdrachtgever hebt voor je afstudeeronderzoek, krijg vaak nog geen concrete afstudeeropdracht op een presenteerblaadje aangeboden. Dus hoe ga je te werk als je zelf binnen de organisatie op zoek moet naar iets wat je kan onderzoeken?
1. Handelingsverlegenheid
Waar altijd wel een onderzoek in zit, is een situatie waarin sociale professionals handelingsverlegen zijn in bepaalde situatie met cliënten. Er heeft zich dan een praktijksituatie een of meerdere keren voorgedaan waar de medewerkers zich niet goed raad mee weten. Voorbeelden hiervan zijn:
- Cliënten met een bepaalde culturele achtergrond hebben bepaalde wensen, verwachtingen en behoeften geuit maar dit wijkt af van wat gangbaar is binnen de organisatie, bijvoorbeeld geen mannelijke begeleider willen.
- Cliënten met een lichamelijke en psychische beperking maken regelmatig dubbelzinnige (seksuele) opmerkingen naar vrouwelijke medewerkers en komen soms te dichtbij staan. Hier weten de medewerkers niet adequaat op te reageren.
- Op een groep jongeren met lvb zijn er jongeren die een relatie met elkaar hebben waarbij er risico is op grensoverschrijdend gedrag. Begeleiders weten niet goed hoe ze dit onderwerp bespreekbaar kunnen maken op de groep.
2. Resultaat blijft uit na de invoering van een verandering
Iedere organisaties heeft een bepaalde ambitie met de cliënten die begeleid worden. Uitstromen, doorstromen, stabiliseren, zelfredzaamheid vergroten, schuldenproblematiek oplossen, recidive voorkomen etc.
Het kan zijn dat de organisatie in het verleden iets nieuws heeft ingevoerd om dit doel (beter) te bereiken door het invoeren van een bepaalde interventie, een methodiek, een model of het opleiden/bijscholen van medewerkers. Vervolgens kunnen er dingen aan de hand zijn als:
- De eigen krachtmethode is wel ingevoerd maar in de praktijk komen medewerkers niet meer terug op de 'grotere dromen' van cliënten die ze wel hebben uitgevraagd.
- Er is een vlaggensysteem ingevoerd om minder gezond seksueel gedrag te duiden en te sturen, maar medewerkers vinden het evengoed moeilijk om minder gezond seksueel gedrag te signaleren.
- Er is een weerbaarheidstraining ingevoerd maar de kinderen lijken het geleerde niet toe te passen buiten de training.
3. Er wordt een verbetering voorbereid in het hulpverleningsaanbod of de manier van hulpverlenen
Organisaties zijn altijd in ontwikkeling en als er niet een verandering wordt doorgevoerd, wordt er wel een verandering voorbereid. Voordat alles echt in gang gezet wordt, is meer informatie wenselijk. Want waar liggen de behoeften van de cliënten eigenlijk precies? Voorbeelden: - Er komt binnenkort een dagbestedingsactiviteit te vervallen en hier moet een andere voor in de plaats komen. Hoe kunnen de wensen van de cliënten hierin meegenomen worden?
- Een organisatie heeft een externe audit gehad. Hier is vastgesteld dat de organisatie de cliënten meer zou moeten betrekken in de zorgverlening. Hoe zouden cliënten eigenlijk betrokken willen worden?
- Een organisatie wil de kwaliteit van zorg verbeteren door in te zetten op het leveren van cultuursensitieve zorg. Wat is het precies waar cliënten op dit vlak behoefte aan hebben?
Vragen om je praktijkbegeleider te stellen in een verkennend gesprek gericht op het vinden van een onderwerp
Wanneer jij in gesprek gaat met je opdrachtgever / werkgever om een onderwerp te vinden voor je afstudeeronderzoek dan doe je er goed aan om de volgende vragen te stellen:
1. Heeft er zich recentelijk een situatie voorgedaan waarbij medewerkers handelingsverlegen waren? Zo ja wat was dat dan voor situatie? Vormt dit een terugkerend probleem binnen de organisatie?
2. Is er recentelijk of wat langer geleden iets nieuws ingevoerd, zoals een methodiek of interventie wat niet helemaal goed blijkt te werken in de praktijk? Waar ging het om? Wat gat er precies niet goed aan?
3. Zijn er momenteel bepaalde voornemens qua veranderingen om door te voeren in het aanbod aan cliënten?
Vanuit deze basisvragen, vraag je door. Zoek je meer inspiratie voor vragen die je kan stellen in het proces van doorvragen, kijk dan ook eens naar de vragen behorend bij de 5xw-methode (een methode voor het maken van een probleemanalyse). Als jullie tot iets komen wat je zou kunnen onderzoeken, vraag dan nog even expliciet na of de organisatie het wenselijk vindt als jij daarmee aan de slag zou gaan of dat er iets is met meer urgentie/prioriteit? Zo zorg je ook meteen voor een tevreden opdrachtgever.
